گاهی برای طراحی لباس‌های شیک و در عین حال راحت، پارچه‌های مجلل به کار می‌آید. پارچه مخمل یکی از بهترین گزینه‌ها است زیرا به نرمی معروف است و نمای زیبایی در لباس ایجاد خواهد کرد. مخمل در گذشته یک انتخاب محبوب برای لباس‌های مجلل در خانواده‌های سلطنتی و باب طبع نجیب‌زاده‌ها بود ولی امروزه نیز طرفداران زیادی دارد.
پارچه مخمل، سه بعدی، لطیف و دارای خواب است. خواب پارچه مخملی شبیه به خواب فرش و پارچه مخمل از جنس ابریشم یا کرک است که یک سمت آن پرز و سمت دیگر آن صاف دیده می‌شود. پرزهای پارچه مخملی به شکل عمودی روی پارچه قرار می‌گیرد و نمای کلی پارچه ضخیم به‌نظر می‌رسد. در ادامه‌ی این مقاله قصد داریم درباره‌ی پارچه مخملی، انواع و کاربردهای آن صحبت کنیم.
پارچه مخملی چیست؟
مخمل (Velvet) در اصل نام روشی برای بافت پارچه از جنس نخ یا کتان است، اما هر جنس دیگری نیز می‌تواند باشد. مخمل یک پارچه‌ی سه‌بعدی است که کرک یا پرز هم در کنار تار و پود دارد. کرک‌ها الیافی عمود بر سطح پارچه هستند و به آن نرمی و حجم می‌دهند. اصطلاح خواب مخمل به جهتی اطلاق می‌شود که پرزهای پارچه در آن سو بافته شده‌اند و وقتی پرزها در این جهت قرار داشته باشند، پارچه مخملی صاف و براق است، اما وقتی در جهت مخاف قرار بگیرند، پرزها تیره به چشم می‌آید.
معمولا پارچه مخملی از الیاف ابریشم تولید می‌شود، اما چیزی که امروزه به‌عنوان مخمل ابریشمی در بازار موجود است ترکیبی از ابریشم و الیاف ریون است. مخملی که خالص و کامل از ابریشم بافته شده باشد بسیار کمیاب است و در صورت پیدا شدن، قیمت بالایی دارد. می‌توان مخمل را از الیاف ویسکوز، ریون، موهر، کتان، استات، پشم و پنبه تهیه کرد. جنس و ترکیب مخمل بر کیفیت و قیمت آن اثر مستقیم دارد. برای مثال مخمل‌هایی که از الیاف مصنوعی مانند ریون تهیه شده باشد، ارزان است. اغلب جنس مخمل پایه و کرک آن با هم متفاوت است و هنگام خرید لباس و پارچه مخملی لازم است به برچسب آن دقت شود. اولین اسم جنس الیاف کرک و دومین اسم جنس پایه را معین کرده است.
تاریخچه پارچه مخملی
شواهد نشان می‌دهد که مخمل اولین‌بار در قرن سیزدهم و در کشورهای شرق دور مانند چین تولید شده است. کمی بعد این پارچه از راه جاده‌ی ابریشم به کالای تجاری تبدیل شد و به کشورهای اروپایی راه پیدا کرد.
در زمان‌های گذشته که صنعت پیشرفت آن‌چنانی نکرده بود، تولید این نوع پارچه بسیار گران تمام می‌شد و به همین علت فقط خانواده‌های ثروتمند و اشراف‌زاده‌ها می‌توانستند از پارچه مخمل در لباس و وسایل خود بهره‌مند شوند. البته امروزه هم مخمل به‌عنوان پارچه‌ای لوکس و تجملاتی به حساب می‌آید و در لباس‌های مجلسی و تزئینات و اکسسوری‌ها به کار می‌رود.
ویژگی‌های پارچه مخمل
این خواص و کاربردهای مختلف مخمل است که آن را خاص و محبوب کرده است.
مخمل پارچه‌ای همه‌کاره است
پارچه ظاهری مجلل و جذاب دارد و نسبت به سایر منسوجات متنوع‌تر است. می‌توان از لباس‌های مخملی برای انواع برنامه‌ها استفاده کرد.
نمای پارچه مخملی خاص است
پارچه‌های مخملی به شکل سنتی از ابریشم ساخته می‌شوند و بسته به طرحی که دارند، توانایی بازتاب نور به اشکال متفاوتی دارند. این دلیل نمای جذاب و زیبایی مخمل است.
بسیار ماندگار است
یکی از بزرگترین تصورات غلط در مورد مخمل سختی نگهداری از آن است. درواقع مخمل می‌تواند بسیار بادوام باشد و در صورت نگهداری مناسب و صحیح چند دهه دوام بیاورد. مانند شراب و چرم، مخمل با گذشت زمان حتی بهتر می‌شود.
لطیف و راحت است
بافت نرم و رنگ غنی پارچه مخملی آن را به انتخابی منحصربه‌فرد برای پوشش و حتی لوازمی چون روکش مبلمان تبدیل کرده است.
مقرون به صرفه است
مخمل در هر رنج قیمت و وزن موجود است. گران‌ترین پارچه‌ها از الیاف ابریشم ساخته می‌شود، درحالی‌که مقرون‌به‌صرفه‌ترین پارچه ها پنبه، پلی‌استر و سایر ترکیبات مصنوعی هستند.
روش‌های تولید پارچه مخملی
برای بافت مخمل دو روش متفاوت وجود دارد؛ بافت دولایه و بافت روی سیم.
-
بافت دولایه
در روش بافت دولایه، دو لایه از پارچه‌ی پایه با فاصله‌ی مساوی روبه‌روی هم قرار می‌گیرد، نخ کرک از هردوی آن‌ها عبور داده می‌شود و محکم به آن‌ها بافته می‌شود. در آخر با یک تیغه، کرک‌ها از وسط بریده می‌شود و دو لایه پارچه مخملی به دست می‌آید. درنهایت مخمل‌های تولیدشده اصلاح می‌شوند تا کرک‌های آن در همه‌ی قسمت‌ها بلندی یکواختی داشته باشد.
-
بافت روی سیم
در این روش همان‌طور که در نامش مشخص است، بافت کرک روی پایه همراه با سیم انجام می‌شود؛ به این صورت که سیم همراه با نخ کرک به پایه بافته می‌شود و بعد از تمام‌شدن کار، تیغه‌هایی روی پارچه قرار می‌گیرد و حلقه‌های دور سیم را برش می‌دهد. بافت مخمل از این فرآیند به وجود می‌آید.
انواع پارچه مخمل کدام است؟
مخمل خردشده
مخمل خردشده یکی از اشکال منحصربه‌فرد مخمل است. این فرم از پارچه را با پیچاندن یا فشار دادن پس از خشک شدن درست می‌کنند. مخمل خردشده از نظر ظاهری یکنواخت نیست و به‌طور طبیعی بالا و پایین دارد که از نظر بصری خیره‌کننده است.
مخمل برجسته
این مخمل با طرح‌ها، نمادها یا اشکال دیگر نقش می‌بندد. این نوع مخمل به چاپی نیز معروف است و وقتی پارچه را لمس کنید میتوانید برجسته بودن را به‌خوبی احساس کنید.
مخمل کشسان
این ماده بافتی کشسانی دارد، زیرا دارای اسپندکس است. مخمل کشسان اغلب برای لباس‌های ورزشی مانند ساق‌های شلواری و کتانی استفاده می‌شود.
مخمل ساده
مخمل ساده نسبت به انواع دیگر سنگین‌تر است و معمولا از پنبه تهیه می‌شود. این نوع، کمتر از ابریشم سنتی براق است و می‌توان از آن برای پوشاک، لوازم جانبی و حتی دکوراسیون منزل استفاده کرد.
مخمل چکشی
این نوع پارچه مخملی بهترین نوع از آن محسوب می‌شود. این پارچه ظاهری دایره‌ای دارد که بسیار شبیه به پشم و موی حیوانات گرم و لطیف است.
مخمل لیون
این نوع از مخمل متراکم‌تر از سایر انواع آن است و برای کاربردهای لایه‌های بیرونی‌تر لباس ایده‌آل است. مخمل لیون یک پارچه‌ی مجلل است که می‌تواند برای کلاه و کت به‌خوبی استفاده شود.
مخمل پان
مخمل پان نوعی مخمل خردشده به حساب می‌آید که طی فرآیند تولید آن فشار زیادی به مواد وارد می‌شود تا شمع را در یک جهت فشار دهد. همین الگو در پارچه‌های بافتنی نیز مانند مخمل وجود دارد که معمولاً از پلی‌استر ساخته می‌شود و واقعا مخمل نیست.
مخمل اوترخت
اگرچه این نوع مخمل چین‌دار دیگر مد نیست، اما هنوز هم می‌توان آن را در بعضی لباس‌های شب و مجلسی پیدا کرد.
مخمل کبریتی
این مدل مخمل با قرارگرفتن نخ‌های مخمل در کنار یکدیگر ایجاد می‌شود و نقشی برجسته و راه‌راه پدید می‌آورد. از این نوع پارچه مخمل در دوختن لباس‌های پاییزه بیشتر استفاده می‌شود؛ به‌خصوص شلوار و مانتو.
کدام رنگ از پارچه مخملی محبوب‌تر است؟
مخمل فیروزه‌ای
یکی از محبوب‌ترین استایل‌هایی که با پارچه مخمل ساخته می‌شود، به رنگ فیروزه‌ای است. مخصوصا برای دوختن لباس‌های مجلسی رنگ آبی فیروزه‌ای به پارچه‌ی نرم و لطیف مخمل به خوبی می‌نشیند و با جنس و مدل آن هماهنگ می‌شود؛ لباس مجلسی مخمل و فیروزه‌ای شما می‌تواند بلند و چاکدار باشد یا کوتاه و راسته.
مخمل زرشکی
یکی دیگر از خاص‌ترین رنگ‌های لباس مجلسی، رنگ زرشکی است که روی پارچه مخمل به زیبایی هرچه تمام می‌نشیند و استایل بسیار جذابی را برای شما به وجود می‌آورد. لباس مجلسی بلند زرشکی، برای انواع مراسم انتخاب بسیار مناسبی خواهد بود.
قد لباس مجلسی مخمل زرشکی خود را تا پایین مچ پا در نظر بگیرید. البته توجه داشته باشید لباس دنباله‌دار نیست و روی زمین کشیده نمی‌شود. آستین لباس هم اگر بلند طراحی شود جذاب‌تر است.
مخمل یشمی
یکی دیگر از رنگ‌های محبوب و مناسب که پارچه مخمل مجلسی می‌تواند داشته باشد سبز یشمی است. رنگ سبز تیره برای دوختن انواع لباس رسمی و مناسب برای مجالس و مراسم مناسب به‌نظر می‌رسد. رنگ یشمی درصورتی‌که روی مدل لباس با برش‌های مناسب و زیبا باشد، بسیار چشمگیر خواهد بود. یکی از زیباترین استایل لباس مجلسی با مخمل یشمی، پیراهن بلند یقه سه دکمه با آستین بلند و گاها دامن چاکدار است.
مخمل بنفش
یکی دیگر از رنگ‌هایی که میتوانید برای پارچه مخمل خود انتخاب کنید، بنفش است. مخصوصا اگر پیراهن ساده و بدون هیچ تزئینات اضافی باشد و با یقه باز طراحی شود بسیار چشم‌نواز خواهد بود. زیبایی مخمل در رنگ بنفش به‌خوبی نمایان می‌شود. بهتر است قد پیراهن اندکی بالاتر از مچ پا باشد. اگر آستین‌های این پیراهن بلند باشد، زیباتر و مناسب‌تر برای فصول سردتر سال است.
مخمل سرمه‌ای
لباس‌های مجلسی مخصوصا مدل ماهی با رنگ سرمه‌ای بسیار زیبا و هماهنگ است. آستین‌های پفی نیز در این رنگ جذاب و مناسب دیده می‌شود یعنی از قسمت آرنج تا سرشانه لباس مجلسی، حالت پفی وجود دارد.
پارچه مخمل با کدام پارچه‌ها ترکیب خوبی می‌سازد؟
از بهترین استایل‌هایی که می‌توان با پارچه از جنس مخمل ساخت، ترکیب این جنس پارچه با دیگر پارچه‌ها است.
ترکیب جذاب پارچه مخمل و دانتل
در این ترکیب، پارچه مخملی به‌خوبی در کنار پارچه جنس دانتل قرار می‌گیرد و مجموعه‌ی جابی را ایجاد می‌کند. یقه این لباس رسمی، اغلب به صورت هفت طراحی و دوخته می‌شود.
ترکیب آیتم‌های مخملی با حریر بدن‌نما
یکی از استایل‌های پرطرفدار و زیبا که خانم‌ها برای لباس مجلسی به سراغ آن می‌روند، ترکیب پارچه مخمل در کنار حریر است. پارچه حریر در قسمت یقه و گاهی آستین‌ها هماهنگ و جذاب به‌نظر می‌رسد و به جلوه‌ی کلی لباس می‌افزاید. قد این پیراهن‌ها تا روی مچ پا یا پایین‌تر از زانو در نظر گرفته می‌شود.
ترکیب پارچه مخمل و ساتن
ترکیب مخمل و ساتن، در کنار یکدیگر بسیار زیبا و خاص دیده می‌شود. در طراحی لباس‌های مجلسی و مناسب برای این استایل، بهتر است قد پیراهن تا روی پا در نظر گرفته شود. یا قسمت بالاتنهی پیراهن تا کمر با مخمل و پایین‌تنه با پارچه‌ی ساتن و یا قسمت بالاتنه از جنس ساتن و از کمر به پایین با پارچه مخمل دوخته شود.
شلوار مخمل: آیتم جذاب استایل زنانه
شلوار مخمل محبوبیت زیادی دارد و در مدل‌های متفاوتی طراحی و تولید می‌شود. برخی از شلوارهای جنس مخمل گشاد و برخی دیگر مام استایل و اسکینی است.
شلوار مخملی هم برای انواع مهمانی و دورهمی قابل استفاده است و هم برای استفاده در منزل. شلوار مخملی را میتوانید با یک شومیز، بلوز یا تاپ مناسب ست کنید.
کت مخمل: یک انتخاب جذاب و کم‌ریسک
اگر فکر می‌کنید استفاده‌ی زیاد از پارچه مخمل و لباس‌های یکسره در استایل را ترجیح نمی‌دهید و فقط می‌خواهید یک بخش جزئی از استایل خود را از آیتم مخملی استفاده کنید، به فکر انتخاب یک کت تک و شیک از جنس مخمل باشید.
با انتخاب و ایجاد ایت استایل، بسیار رسمی نخواهید بود و در عین‌حال از آیتم مخملی جذاب در استایل خود بهره برده‌اید. کت‌های مخملی به خوبی با بلوز و تیشرت‌های بهاری یا شلوار جین هماهنگ می‌شود.
پارچه‌های مخملی همیشه مد است و در مدت‌زمان طولانی فرم خود را حفظ می‌کند، پس انتخاب مناسبی برای افراد است.
کیف و کفش مخملی: تکمیل‌کننده یک استایل زیبا
اگر دوست ندارید از لباس‌های مخمل استفاده کنید، به‌جای آن کیف و کفش مخمل را در استایل خود وارد کنید. استفاده از کیف و کفش مخمل با رنگ خنثی مکمل خوبی برای بیشتر استایل‌های زنانه به حساب می‌آید.
کیف و کفش مخمل به‌راحتی با انواع لباس‌ها ست می‌شود و ظاهری لوکس به مجموعه‌ی کلی شما می‌دهد. کفش‌های مخمل می‌تواند اسپورت، صندل و یا پاشنه‌دار باشد. توجه داشته باشید اگر بقیه‌ی آیتم‌های استایل شما مخملی است، بهتر است کیف و کفش‌تان از جنس‌های دیگر باشد تا نمای شلوغ و خسته‌کننده‌ای ایجاد نکند.
اکسسوری مخملی: آیتم بی‌ریسک در استایل زنانه
اگر ترجیح می‌دهید هیچ آیتم مخملی در استایل خود وارد نکنید، اکسسوری شیک و زیبای مخمل به کارتان می‌آید.
برای مثال تل و گل‌سر مخملی برای موها، گوشواره‌ی مخملی یا دستبند و دیگر اقلام این‌چنینی در کنار لباس‌های ساده بسیار چشمگیر به‌نظر می‌رسند.
کلام آخََر
پارچه مخملی با بافت مجلل و جذابیت همیشگی خود همچنان نمادی از تجمل و ظرافت است. انواع مختلف، خواص منحصر به فرد و کاربردهای چندمنظوره‌ی آن، این پارچه را در دنیای مد، طراحی داخلی و فراتر از آن به انتخابی محبوب و جذاب تبدیل کرده است. فرقی ندارد که در طراحی مد و لباس باشید یا فضای خانه از پارچه مخمل استفاده می‌کنید؛ این انتخاب کلاسیک و همیشه محبوب همه‌جا به کار می‌آید.